طریقت زاهدیه گیلان و تأثیر آن بر جریان تصوف صفویه

Authors

عباس پناهی

abstract

طریقت زاهدیه در گیلان با آنکه ادامه سنت جریان تصوف به عنوان غالب ترین چهره جریان اجتماعی در ایران و این پهنه محسوب می شود، اما در دوره خود با تغییر و تحولاتی روبرو گشت. شیخ زاهد با توجه به محبوبیتی که در گیلان به دست آورد توانست علاوه بر نفوذ در گیلان و مناطق اطراف آن در مناطق مرکزی ایران به ویزه در بین حاکمان مغول نیز محبوبیت کسب نماید. مهم ترین وجه تمایز تفکر طریقتی شیخ زاهد توجه وی به امور دنیوی و تأکید بر کار و تلاش و توأم نمودن ریاضت های معنوی با تلاش و کوشش بود. پس از پیوستن شیخ صفوی علاوه بر تأثیراتی که شیخ صفی بر طریقت زاهدیه گذاشت، موجب تداوم تفکر طریت زاهدیه در تصوف صفویه شد. در مورد روابط شیخ صفی با شیخ زاهد گیلانی هرچند مآخذ صفوی تأکید بر روابط مریدی و مردای این دو صوفی دارند، اما با نگاه دقیق به روابط آن ها می توان به این نتیجه رسید که شیخ برای به نتیجه رسیدن اهداف شخصی خویش هنگامی که نزد شیخ زاهد به سر می برد تلاش زیادی کرده است. مقاله حاضر تلاش دارد تا ضمن بررسی طریقت زاهدیه به تأثیر آن بر تصوف زمان خود به ویژه صفویه بپردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ریخت شناسی اجتماعی طریقت زاهدیه و جامعه پیروان

طریقت زاهدیه به نمایندگی از گرایش سهروردیه، با اهدافی مشخص و از پیش تدوین شده در شمال غربی ایران و گیلان، از زیست، معیشت، اقدام و عمل معینی برخوردار بوده و بر اساس اسلوب‌ها و روش‌های آموزشی مکتب صحو و در رعایت کامل با احکام دین اسلام و وفاداری بر اساس تصوف وحدت وجودی، کار خویش را آغاز و توفیقات بسیاری بدست آورده بود. از جمله توفیقات آن، پرورش مریدان متعددی بوده که برجسته‌ترین آنها شیخ صفی­الدی...

full text

بررسی تأثیر افکار غیراسلامی در طریقت صوفیانه و تصوف

تصوف و عرفان موضوع مهم و قابل بررسی در پیرامون فرهنگ و تمدن اسلام است که از زمان پیدایش آن قرن­ها می­گذرد. توجه به موضوع تصوف و عرفان و بررسی تاریخ فعالیت­های این مسلک و سنجش و باز نمودن بخش­های مختلف آن به وسیله پژوهندگان شرقی و غربی از مدت­ها پیش در کشورهای اسلامی آغاز و پیگیری شده است. چنین اقدامی از آن جهت ضرورت داشته و دارد چون تصوف و عرفان در همه ادیان و مذاهب و حتی مکاتب فلسفی کم و بیش و...

full text

بررسی تأثیر افکار غیراسلامی در طریقت صوفیانه و تصوف

تصوف و عرفان موضوع مهم و قابل بررسی در پیرامون فرهنگ و تمدن اسلام است که از زمان پیدایش آن قرن­ها می­گذرد. توجه به موضوع تصوف و عرفان و بررسی تاریخ فعالیت­های این مسلک و سنجش و باز نمودن بخش­های مختلف آن به وسیله پژوهندگان شرقی و غربی از مدت­ها پیش در کشورهای اسلامی آغاز و پیگیری شده است. چنین اقدامی از آن جهت ضرورت داشته و دارد چون تصوف و عرفان در همه ادیان و مذاهب و حتی مکاتب فلسفی کم و بیش و...

full text

بررسی و تحلیل تحولات تصوف در عصر صفویه و تأثیر آن بر ادبیات فارسی

چکیده عرفان و تصوف یکی از این جریان های فکری و اجتماعی است که در ادبیات فارسی تأثیر عمیق گذاشته است. این جریان در دوره صفویه تحولات گسترده ای به خود دیده که در طول تاریخ تصوف کم نظیر بوده است. در این رساله سعی شده است با اتکا به منابع کتابخانه ای، به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تاریخی این موضوع بررسی شود و تأثیر آن بر ادبیات فارسی این دوره تبیین و تحلیل گردد. در این بررسی ویژگی های فکری، اج...

15 صفحه اول

سیاست اقتصادی صفویه و تأثیر آن بر سقوط دولت

در زمینۀ بررسی سقوط نظام‌های حکومتی تاریخ ایران عهد اسلامی، یکی از دلایل متعددی که از سوی پژوهندگان مطرح شده، علل و عوامل اقتصادی است که در برخی پژوهش­های نویسندگان معاصر با هدف بررسی ریشه­های اقتصادی انحطاط و برافتادن حکومت­ها دنبال می‌شود. دربارة عوامل زوال و سقوط حکومت صفویه (1135-907ه.ق) نیز تأمل در چگونگی تغییرات زیان­بار اقتصادی از میانۀ سدۀ 11 هجری قمری/ 17 میلادی، می‌تواند به روشن­شدن ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامه تاریخ

ISSN

volume 5

issue 20 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023